ایران به دنبال عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا است
تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۰۵۴۴۷
سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه با اشاره به امضای موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: برنامه ما در آینده نزدیک، دستیابی به جایگاه عضویت ناظر در این اتحادیه است.
به گزارش مشرق، کاظم جلالی روز پنجشنبه در دومین کنفرانس علمی-عملی بینالمللی «همکاری ایران و روسیه در جهان در حال تغییر» در مسکو با اشاره به تاریخچه همکاریهای ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در قالب امضا و اجرایی شدن موافقتنامه تعرفه ترجیحی ابراز امیدواری کرد که موافقتنامه تجارت آزاد نیز با تصویب در مجالس کشورهای طرف قرارداد در نخستین فرصت عملیاتی شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کریدور، تنها یک پروژه اقتصادی نیست؛ یک بلوک جدید همکاری است
سفیر ایران در روسیه در بخش دیگری از سخنان خود از کریدور شمال – جنوب به عنوان ابرپروژه دو کشور یاد کرد و گفت: این کریدور، تنها یک پروژه سودآور اقتصادی بین دو کشور نیست، بلکه تشکیل یک بلوک جدیدی است که در چارچوب آن کشورهای منطقه کنار یکدیگر قرار میگیرند و این موضوع میتواند در تقویت صلح و امنیت نقش مؤثری داشته باشد.
جلالی با اشاره به اینکه کریدور شمال – جنوب در مسیر روسیه – ایران – هند و دیگر کشورها، سه بخش دارد، گفت: در بخش شرقی این کریدور، برای نخستین بار در سال ۲۰۲۳ میلادی، حمل و نقل کالا در این مسیر راه اندازی شد و ۶۵۰ هزار تن کالا از این مسیر عبور کرد. البته به نسبت ظرفیت، زیاد نیست. ظرفیت کریدور ۱۵ میلیون تن است اما اینکه فعالیت را در این عرصه آغاز کردیم گام مؤثری است.
وی ادامه داد: هدفگذاری ایران و روسیه بر این است که حمل و نقل بار در مسیر شرقی کریدور شمال – جنوب به ۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ افزایش یابد.
طرح تشکیل کشتیرانی مشترک ایران و روسیه در حال پیگیری است
سفیر ایران در مسکو گفت: در بخش میانی کریدور که با استفاده از ظرفیت حمل و نقل دریایی در دریای خزر تعریف شده است، نیز پیشرفت بسیار خوبی داشتهایم، همچنانکه حداکثر استفاده از این ظرفیت در سالهای قبل، حمل ۶ میلیون تن بود اما در سال ۲۰۲۳ این رقم به ۱۰ میلیون تن رسید.
وی از اتصال بندر کاسپین به خط راه آهن سراسری و تقویت ناوگان دریایی و افزوده شدن شمار زیادی از کشتیها به این ناوگان به عنوان گامی مهم در توسعه مبادلات تجاری در این مسیر یاد کرد.
وی خاطرنشان کرد: امروز هم طرح تشکیل شرکت کشتیرانی مشترک ایران و روسیه در حال پیگیری است.
ابراز امیدواری به آغاز ساخت راه آهن رشت – آستارا در سال ۲۰۲۴
سفیر ایران در مسکو در ادامه یادآور شد که در بخش غربی کریدور شمال - جنوب، حمل و نقل جادهای فعال است و سال ۲۰۲۳ میلادی حدود سه میلیون تن کالا از مسیر جادهای عبور کرد.
وی با اشاره به اینکه بخش غربی کریدور شمال – جنوب در حوزه ریلی دارای حلقه مفقودهای ۱۶۲ کیلومتری در مسیر رشت – آستارا است، به امضای موافقتنامه دو کشور برای ساخت این خط ریلی اشاره کرد و گفت: گامهای مورد نیاز برای شروع عملیات اجرایی این طرح به عنوان پروژه جامع در همکاریهای ایران و روسیه برداشته شده است و امیدوار هستیم که ساخت آن در سال ۲۰۲۴ میلادی آغاز شود.
قدرتها کاری برای توقف جنایات در غزه انجام ندادند
جلالی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه گفت: با گذشت ۶ ماه از کشتار مردم بیگناه فلسطین، قدرتها اجازه ندادهاند کاری برای توقف این جنایات انجام شود.
وی از اینکه قدرتها و بخش غالب جامعه جهانی در قبال این فاجعه یا ساکت است یا رضایتمندی خود را با ارائه کمک های تسلیحاتی و سیاسی انجام می دهد، ابراز تأسف کرد.
سفیر ایران در مسکو گفت: این وضعیت گویای آن است که ناگزیر هستیم که از نظم ناعادلانه کنونی در دنیا به سمت یک نظم جدید جهانی که در آن مشخصه هایی همچون عدالت و چندجانبه گرایی وجود داشته باشد، حرکت کنیم.
وی ادامه داد: ایران منتقد مدیریت کنونی جهان است چرا که نظم فعلی مبتننی بر یکجانبه گرایی است که به نوعی بیعدالتی در جهان منجر شده است.
جلالی تصریح کرد: برای یافتن مظاهر بیعدالتی در جهان، دیگر نیازی به کاوش نداریم؛ امروز نسلکشی و اقدام به نابود کردن انسانها در محدوده کوچکی از کره زمین در غزه در مقابل دیدگان ما است.
پیام شعار نه شرقی و نه غربی ایران
سفیر ایران در روسیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ گفت: جمهوری اسلامی ایران از آن زمان تاکنون به عنوان کشوری مستقل، نظم موجود تحمیلی را نپذیرفت و سیاست خارجی خود را با محوریت شعار نه شرقی و نه غربی مطرح کرد.
وی یادآور شد: پس از فروپاشی شوروی، نظم جهانی به سمت محوریت یک قدرت پیش رفت که انقلاب اسلامی مقابل آن و نیز مقابل توسعه ناتو ایستاد.
جلالی خاطرنشان کرد: آنچه از تحریم، تهدید و فشار علیه ایران وارد آمد در نتیجه ایستادگی جمهوری اسلامی ایران در مقابل نظم تحمیلی جهانی و نظم مبتنی بر زور و قدرت بود. این یکجانبهگرایی از طرف ایران برتابیده نشد.
حرکت مشترک علیه یکجانبهگرایی
سفیر ایران در روسیه در ادامه به اشاره به تحولات بینالمللی گفت: گرایش به عدالت در عرصه جهانی، اصلاح سازوکار مدیریت جهان، چندجانبهگرایی و مقابله با یکجانبهگرایی در سطح دنیا افزایش یافته است که یکی از مصادیق آن فدراسیون روسیه با رهبری آقای پوتین است.
وی ادامه داد: امروز روسیه حرکتی علیه یکجانبهگرایی جهانی انجام داده است و آنچه که امروز از تحمیل تحریم و فشار به ملت روسیه می بینیم نتیجه این رویکرد است که با هدف صیانت از استقلال فدراسیون روسیه، ایستادگی در مقابل یکجانبهگرایی، حرکت به سمت چندجانبه گرایی و رفتن به سمت عدالت در مدیریت جهانی اتخاذ شده است.
به گفته وی، ایران و روسیه در این موارد اشتراک نظر دارند. گفت و گوهای ایران و روسیه در حد تعارفات نیست.
جلالی گفت: گفت وگوهای جدی بین دو کشور وجود دارد چون بر اساس دریافتهای مشترک و بنیادین بین رهبران دو کشور است که ناشی از درکی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت الله خامنهای نسبت به تحولات جهانی دارند و درکی است که دولت ما به ریاست آقای دکتر رئیسی به عنوان رئیسجمهور و دولت ما از تحولات جهان دارند و بر این اساس، رهبران دو کشور پایههای روابط را تقویت میکنند؛ آنچه امروز از گسترش روابط دو کشور شاهد هستیم مبتنی بر چنین دریافتی است.
وی در ادامه از توسعه همکاریهای ایران و روسیه در سطوح مختلف دو و چند جانبه ابراز خرسندی کرد و گفت: امروز دو کشور در قطبهای جدید قدرت در عرصه جهانی مثل بریکس در کنار هم هستند که با نگاه مثبت کشورهای دوست از جمله روسیه ، ایران به عضویت بریکس درآمد؛ ایران در دوره ریاست دورهای روسیه بر این گروه در سال ۲۰۲۴ هم مشارکت فعالانهای در رویدادهای این گروه دارد.
سفیر کشورمان در مسکو با اشاره به عضویت ایران و روسیه در سازمان همکاری شانگهای گفت: دو کشور با استفاده از ظرفیتهای بریکس، شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا میتوانند، نقش مؤثری در شکلگیری نظم جدید جهانی داشته باشند.
روابط روسیه و ایران مورد حسد برخی قدرتها است
سفیر ایران در روسیه در ادامه تصریح کرد: روابط دو کشور ضمن اینکه روز به روز در حال ارتقا است. مورد رشک و حسد برخی کشورها و قدرتها هم هست، آنها برنامهریزی می کنند که در داخل روسیه و چه در جمهوری اسلامی ایران، افکار عمومی را کم امید یا به عبارتی نا امید درباره چشمانداز روابط بکنند.
وی ادامه داد: برای خنثی کردن این فضا، نقش اندیشکده ها بسیار مهم هاست که افکار عمومی در چنبره قدرتهای بزرگ قرار نگیرند. هم در روسیه باید افکار عمومی در جهت مناسب ساماندهی شود و هم در ایران.
جلالی خاطرنشان کرد: برخی مخالفتها با مناسبات ایران و روسیه در سطح عموم ملت ایران و نیز در سطح تصمیمگیرندگان کشور نیست، ولی به هرحال، میدانیم که این روابط مخالفانی دارد و تصویب قانونی در سال ۲۰۱۶ در کنگره آمریکا برای رصد روابط تهران و مسکو، گویای تلاشها برای خلل در این روند است.
نفاق غرب در غزه آشکار شد
سفیر ایران در مسکو در ادامه با اشاره به تحولات غزه، از مواضع روسیه در راستای توقف جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین قدردانی کرد و گفت: روسیه در قالب طرح مواضع اعلامی توسط مقامات و چه در شورای امنیت سازمان ملل، تلاشهای زیادی کرد که قطعنامههای متوازنی برای مهار این جنایات انجام دهد. اما آمریکا و انگلیس با همراهی دیگر کشورهای غربی نگذاشتند که این قطعنامه ها به نتیجه برسد و اینگونه چهره غرب برملا شد و اینگونه کشورهای غربی ماهیت خود را نشان دادند.
وی با اشاره به مواضع غرب در قبال موضوع کشتار شهروندان غیرنظامی، تفاوت این مواضع درارتباط با اوکراین و فلسطین را یادآور شد و گفت: اگر کشتار غیرنظامیان بد است، در همه نقاط جهان بد است؛ مشکل ما با آمریکاییها در این است که آنها میخواهند مفاهیم را بر اساس منافع خود تعریف کنند و از کشورهای دیگر هم میخواهند که تعریف آنها را بپذیرند.
جلالی در ادامه با ابراز تسلیت مجدد خود به دولت و ملت روسیه به خاطر وقوع حادثه تروریستی سالن کنسرت کروکوس در نزدیکی مسکو گفت: این حادثه را هم برگرفته از تعالیم غرب و دشمنان روسیه میدانیم؛ یک گروهی در ظاهر به نام مسلمان این کار را انجام دادند اما همانگونه که در مواضع مقامات روسیه بود، تروریسم ملیت نمیشناسد. دین اسلام دینی است که ترور و خشونت و وحشت، خروجی آن نیست بلکه دین مهربانی و ترحم بر مردم است نه کشتار بیگناهان.
سفیر ایران در روسیه گفت: با یک جنایت دیگری هم از طرف رژیم اسرائیل مواجه شدیم و حمله تروریستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در سوریه رخ داد که جمعی از مستشاران و شهروندان ما به شهادت رسیدند. در این واقعه، هم نقض حاکمیت ملی سوریه انجام شد و هم همه پروتکلهای مصونیت اماکن دیپلماتیک توسط اسرائیل نقض شد؛ همانگونه که رهبر انقلاب اسلامی اشاره کردند، حق جمهوری اسلامی ایران است که پاسخ مناسب را به رژیم صهیونیستی بدهد.
دومین کنفرانس علمی - عملی بینالمللی همکاری ایران و روسیه در جهان در حال تغییر با حضور جمعی از صاحبنظران ایرانی و روس در هتل پرزیدنت مسکو در حال برگزاری است.
این کنفرانس با همکاری مؤسسه کشورهای مستقل مشترک المنافع روسیه و مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای دومین سال پیاپی برنامه ریزی شده است.
منبع: ایرنامنبع: مشرق
کلیدواژه: تحلیل روز طوفان الاقصی قیمت مسکو کاظم جلالی روسیه مبادلات تجاری ایران اتحادیه اقتصادی اوراسیا رژیم صهیونیستی ولادیمیر پوتین فلسطین خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت اتحادیه اقتصادی اوراسیا سفیر ایران در روسیه جمهوری اسلامی ایران سفیر ایران در مسکو ایران و روسیه یکجانبه گرایی انقلاب اسلامی موافقت نامه کریدور شمال سال ۲۰۲۴ بین المللی میلیون تن حمل و نقل قدرت ها دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۰۵۴۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تبلیغات منفی رسانههای غرب درباره فتح فاو توسط ایران
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: کتاب «سفیر انقلاب؛ خاطرات سفرای جمهوری اسلامی ایران در دهه اول انقلاب اسلامی» نوشته اللهکرم مشتاقی بهمنماه ۱۴۰۲ توسط انتشارات ایران منتشر و راهی بازار نشر شد. اینکتاب دربرگیرنده خاطرات ۱۰ سفیر جمهوری اسلامی ایران در دهه اول انقلاب است و شرایط سفارتخانههای ایران در آنبرهه زمانی را تصویر میکند. اینتصاویر چالشها و دشمنیهای خارجی جمهوری اسلامی ایران را هم در مقطع زمانی مورد اشاره نشان میدهند.
سفیرانی که خاطراتشان در اینکتاب ثبت و ضبط شده به اینترتیباند: حسن زمانی سفیر ایران در فرانسه، علی اکبر فرازی سفیر ایران در مجارستان، بهمن حسینپور سفیر ایران در تانزانیا و اتیوپی، احمد اجللوئیان سفیر ایران در رومانی و یونان، سیدجلال ساداتیان سفیر ایران در انگلستان، سیدرضا حاج زرگرباشی سفیر ایران در بلغارستان و نیکاراگوئه، سید محمدباقر سخایی سفیر ایران در دبی و قطر، رضا سعیدمحمدی سفیر ایران در کره شمالی، احمد دستمالچیان سفیر ایران در لبنان و محمود موحدی سفیر ایران در برزیل.
تا بهحال چهارقسمت در مرور و معرفی خاطرات سفرای حاضر در اینکتاب در مهر منتشر شده که در پیوندهای زیر قابل دسترسی و مطالعهاند؛
* «خاطره برگزاری مراسم نوروز توسط سفارت ایران در لندن / میگفتند فکر میکردیم سفارت شکنجهگاه دارد»
* «روایت ناکامی ضدانقلاب در بهمن ۶۳ از حمله به سفارت ایران در لندن»
* «خاطره فشار فرانسه به زنان ایرانی برای استفاده از عکسهای بیحجاب»
* «شروع کار سفارت در هتل و مذاکرات سفیر برای خرید جنگنده از اتیوپی»
در ادامه قسمت پنجم مرور کتاب «خاطرات سفیر» را میخوانیم؛
* قدم رو به جلوی بلغارستان برای نشاندادن حسن نیت به جمهوری اسلامی
سیدرضا حاجزرگرباشی از شهریور ۱۳۶۳ تا ۶۹ سفیر ایران در بلغارستان و نیکاراگوئه بوده است. او هم مانند دیگر راویان کتاب میگوید طی دهه ۱۳۶۰ بهدلیل عدم افتراق زیاد بین سران مملکت، خط و خطوط سیاسی در وزارتخانهها و وزارت امور خارجه رسوخ نکرده بود. نکته پرتکرار دیگر در خاطرات «سفیر انقلاب» که حاجزرگرباشی هم تکرارش میکند، این است که در دهه ۶۰ حال و هوای جبهه و ایثارگری و خدمت خالصانه، بین مسئولان کشور وجود داشت و بهخاطر ۲ دلیل گفتهشده، دهه ۶۰ دههای استثنایی بود.
یکی از خاطرات حاجزرگرباشی از دوران خدمتش، مربوط به دیدارهای او و دیگر سفرا با آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی است. او میگوید در اکثر اینملاقاتها که در دهه ۶۰ و دهههای بعد با آیتالله هاشمی رفسنجانی داشته، اینمساله قابل توجه بوده که هاشمی، مسائل اقتصادی را در اولویت قرار میداد و تسهیل در فروش نفت را از سفرا میخواست.
دستگاههای جاسوسی برای موید تور جنسی پهن کرده بودند اما او ضمن امتناع از پذیرش اینمساله، در اعتراض به پهنکردن دام مورد اشاره، سفر خود را نیمهتمام گذاشت. به اینترتیب بهخاطر اینرفتار دیپلمات ایرانی، قراردادی که قرار بود با مبلغ ۲۲۰ میلیوندلار انجام شود، با ۱۸۰ میلیوندلار منعقد شدسفیر پیشین ایران در بلغارستان میگوید اینکشور که روزگاری، مهد کمونیستهای اپوزیسیون بود، برای نشاندادن حسن نیت به ایران و برای برقراری روابط بهتر، اجازه فعالیتهای ضدانقلابی علیه جمهوری اسلامی را از آنها سلب کرد. ضمن روایت همینمساله است که صحبت از محسن رفیقدوست وزیر وقت سپاه میشود و حاجزرگرباشی میگوید رفیقدوست و معاون وزیر دفاع، در سالهای جنگ چندمرتبه به بلغارستان سفر کرده و خریدهای مهمی انجام دادند. یکی از خاطرات جالب سفیر پیشین ایران در بلغارستان درباره یکی از همینسفرهاکه امیر موید از مقامات وزارت دفاع در آن حضور داشته و برای یکمعامله نظامی به بلغارستان رفته است. حاجزرگرباشی میگوید دستگاههای جاسوسی برای موید تور جنسی پهن کرده بودند اما او که مردی مومن و متدین بود، ضمن امتناع از پذیرش اینمساله، در اعتراض به پهنکردن دام مورد اشاره، سفر خود را نیمهتمام گذاشت و به ایران برگشت. به اینترتیب بهخاطر اینرفتار دیپلمات ایرانی، قراردادی که قرار بود با مبلغ ۲۲۰ میلیوندلار انجام شود، با ۱۸۰ میلیوندلار منعقد شد.
* افتادن بین معرکه آشوبگران و مارگزیدگی آقای سفیر
پس از بلغارستان، محل ماموریت بعدی حاجزرگرباشی، نیکاراگوئه بوده که محرومیتها و محدودیتهای زیادی داشته است. یکی از خاطرات اینسفیر جمهوری اسلامی ایران در کشور یادشده، وجود گزندگان و مشکل ماگزیدگی است که برای او پیش آمد. در خاطرهای دیگر، حاجزرگرباشی، روزی در خیابان، خود را بین درگیری دو گروه ساندنیستها و کنتراها میبیند که بهواسطه تبحر راننده محلی، موفق میشود از معرکه بیرون آمده و جان سالم در ببرد.
* عشق وزیر فرهنگ نیکاراگوئه به امام خمینی
سیدرضا حاجزرگرباشی در خاطرات خود از ماموریت نیکاراگوئه از ارنستو کاردینال مارتینز وزیر فرهنگ اینکشور نام برده و از عشق و علاقه زیادش به امام خمینی گفته است. اینفرد سهبار در دوران حیات امام با ایشان در پاریس و تهران ملاقات کرد و هنگام رحلت امام خمینی نیز به سفارت ایران در نیکاراگوئه رفته و ضمن گریه شدید، قاب عکس امام را بوسید. ارنستو کاردینال مارتینز تا لحظه مرگ در سال ۲۰۲۰ بهعنوان یکی از علاقهمندان امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران در آمریکای لاتین شناخته میشد.
یکی دیگر از خاطرات سفیر پیشین ایران در نیکاراگوئه از اینکشور، درباره یکی از شهروندان السالوادور در ماناگوا است که سال ۱۳۶۷ رادیویی را بهنام جمهوری اسلامی ایران راهاندازی و شروع به پخش برنامه بهزبان اسپانیایی کرد. اینشخص براثر مطالعه کتابهای شهید مطهری مسلمان شد و جمعیتی حدود ۵۰ هزار نفر را همزمان به دین اسلام سوق داد و مسلمان کرد.
* دستهبندی مردمان کشورهای خلیجی بهروایت مقام اماراتی
سید محمدباقر سخایی از اردیبهشت ۱۳۶۳ تا تیر ۶۹ در دبی و قطر عهدهدار سفارت جمهوری اسلامی ایران بوده است. مواجهه اول او با ساکنان دبی به ایننتیجه و جمعبندی منجر شده که «برای برخی از اهالی امارات، ایران یک همسایه بزرگ، پر جاذبه و از نظر پزشکی بهخصوص چشمپزشکی قوی بود که هم به لحاظ نزدیکی و هم به لحاظ ارزانی در منطقه حرف اول را میزد. جمهوری اسلامی ایران مخصوصا شیراز محل مناسبی برای حضور اماراتیها و کل اهالی منطقه برای مراجعات پزشکی بود.» (صفحه ۳۱۱)
یکی دیگر از جمعبندیها و نتایج مشاهدات اینسفیر جمهوری اسلامی ایران، درباره روانشناسی مردمان حاشیه خیلج فارس است. سخایی میگوید هنگام پایان ماموریتش و خداحافظی از دبی، یکی از مقامات اماراتی به او گفته «کشورهای خلیجی دو دستهاند؛ ما و عمانیها صمیمی، گرم و صادقیم اما کویتیها، سعودیها و قطریها بدبین، متکبر و سرد هستند.» (صفحه ۳۱۴ به ۳۱۵)
اگر کسی در صحبتهای خود به وسعت کم و کوچکبودن قطر اشاره میکرد بسیار ناراحت میشدند و آن را تحقیرآمیز و توهین تلقی میکردند. گاهی طرف قطری میگفت برخی ایرانیها چنان با ما رفتار میکنند و حرف میزنند که گویی وسعت کم قطر به معنی فکر محدود و معلومات کم ما از جهان هستی استسخایی در سالهای دهه ۶۰ و دفاع مقدس در قطر حضور داشته و اولینسفیر جمهوری اسلامی ایران در اینکشور محسوب میشود، میگوید کشورهای عربی بهدلیل فضای متشنجی که رسانههای غربی ایجاد کرده بودند، تصور میکردند فتح فاو توسط ایران مقدمهای برای حضور جمهوری اسلامی در خاک آنها خواهد بود. او همچنین میگوید در سهچهارماه ابتدایی ماموریتش، همیشه دو نفر مسلح بهصورت مثلا نامحسوس همهجا او را تعقیب میکردند که ماموران حکومتی قطر بودند. او روایت جالبی از خلق و خو و رسم و رسومات اخلاقی مردم قطر دارد:
«در مهمانیها اگر یکمهمان خارجی طبق سنت آنها با دست غذا میخورد، بسیار خوشحال میشدند و آن را نشانه احترام به خود میدانستند. یا مثلا استفاده از تسبیح کهربا را نشانهای از دوستی و صمیمیت طرف مقابل با خود میپنداشتند. از سوی دیگر، اگر کسی در صحبتهای خود به وسعت کم و کوچکبودن قطر اشاره میکرد بسیار ناراحت میشدند و آن را تحقیرآمیز و توهین تلقی میکردند. گاهی طرف قطری میگفت برخی ایرانیها چنان با ما رفتار میکنند و حرف میزنند که گویی وسعت کم قطر به معنی فکر محدود و معلومات کم ما از جهان هستی است!» (صفحه ۳۲۴)
فشار رسانهای، سیاسی و تبلیغات دولت بعثی صدام حسین و متحدان غربی و عربیاش، باعث شکلگیری شرایطی شده بود که طی سالهای دهه ۶۰ کمتر هیات اقتصادیای حاضر میشد از قطر راهی ایران شود و سفرهای تجاری عموما یکطرفه و از ایران به قطر انجام میشدند.
یکی دیگر از خاطرات سخایی از ماموریت در قطر، درباره اطلاعات مردم مذهبی قطر از ایران و اصول اعتقادی کشورمان است. او میگوید تعداد زیادی از مذهبیهای قطر بر اینتصور بودند که ایران شیعه، سایر مذاهب اسلامی را کافر میداند و حتی آنها را مسلمان نمیداند. با اینوجود، سخایی خاطره جالبی از تاثیرگذاریِ آنروزهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه دارد. او میگوید «ولیعهد قطر به قدرت نفوذ فرهنگی وسیاسی ایران اشاره میکرد و میگفت عربستان سعودی میلیاردها دلار علیه شما خرج میکند، اما هرکجا وارد میشود میبیند جمهوری اسلامی پیش از او وارد شده است.» (صفحه ۳۲۷)
* ممنوعیت شکار پرندگان در ایران و رقابت شیوخ عرب برای گرفتن ویزا
اولینسفیر جمهوری اسلامی ایران در قطر روایت میکند ممنوعیت شکار پرندگان در ایران باعث شده بود شیوخ عرب برای رسیدن به اینگونه پرندگان، راه سایر کشورهای اطراف مثل افغانستان، پاکستان و ... را در پیش بگیرند. گاهی هم مقامات محلی ایرانی بهویژه در استانهای جنوبی کشور، قانون را به شیوههای گوناگون دور میزدند و شیوخ را برای شکار پرنده دعوت میکردند. اینمساله باعث شده بود موضوع اخذ ویزا برای سفر به ایران برای شیوخ به امری حیثیتی و رقابتی تبدیل میشد.
یکی از مسائل و موضوعات جالب درباره قطرِ دهه ۶۰، این است که بسیاری از مقامات و مدیران اینکشور در آنبرهه سواد خواندن و نوشتن نداشتند و بهواسطه نسبت فامیلی و عشیرهای پستهای حکومتی را اشغال کرده بودند. چون اینکشور با جمعیت اندک و سیاست درونگرایانه خود، نیازی به فعالیت گسترده اقتصادی نداشت و با فروش مقداری نفت و گاز، امور خود را پیش میبرد.
* دعوت شخصی رفیقدوست توسط رهبر کره شمالی
رضا سعیدمحمدی از مرداد ۱۳۶۵ تا ۶۷ سفیر جمهوری اسلامی ایران در کره شمالی بوده است. یکی از مهمترین خاطرات او درباره چرایی و چگونگی خرید موشکی ایران از کره شمالی است. او روایت میکند زمانیکه قذافی در اوج موشکباران ایران از سوی عراق، از ادامه همکاری موشکی با ایران عقبنشینی کرده و ژیروسکوپ موشکهای خود را از ایران خارج کرد، ژیروسکوپ موشکهای خریداری شده از کره شمالی که معمولا با کشتی به ایران حمل میشد و زمان زیادی میبرد تا به ایران برسند، جداگانه با هواپیما به ایران ارسال میشد تا مشکل موشکهای زمین مانده لیبیاییها برطرف شود. محسن رفیقدوست هم که در آنزمان وزیر سپاه بود، گاه برای امضای قرارداد یا پیگیری توافقهای انجامگرفته به کره شمالی سفر و با رهبر کره ملاقات میکرد. سعیدمحمدی روایت میکند، یکبار کیم ایل سونگ رهبر کره شمالی رفیقدوست و هیئت همراهش را شخصا به ضیافت نهار دعوت کرد؛ کاری که در عرف دیپلماتیک مرسوم نیست و معمولا همتای مقام مدعو، میزبانی اینگونه ضیافتها را به عهده میگیرد.
زمانیکه قذافی در اوج موشکباران ایران از سوی عراق، از ادامه همکاری موشکی با ایران عقبنشینی کرده و ژیروسکوپ موشکهای خود را از ایران خارج کرد، ژیروسکوپ موشکهای خریداری شده از کره شمالی که معمولا با کشتی به ایران حمل میشد و زمان زیادی میبرد تا به ایران برسند، جداگانه با هواپیما به ایران ارسال میشد تا مشکل موشکهای زمین مانده لیبیاییها برطرف شودروایت سفرهای رفیقدوست به کره شمالی و چگونگی مقابله ایران با کارشکنی موشکی لیبی پیشتر در قالب پروندههای دیگر در مهر منتشر شدهاند که در پیوندهای زیر قابل دسترسی و مطالعه هستند:
* «وقتی رفیقدوست پیش ژاپنیها تار سبیل گرو گذاشت/قذافی مدعی بود لیبی مسئول ربایش امام موسی صدر نیست»
* «چرا لیبی در کار موشکی ایران کارشکنی کرد و چگونه مستقل شدیم؟»
* مخالفت کره شمالی با فرهنگ برهنگی غرب
سفیر پیشین ایران در کره شمالی میگوید کیم ایل سونگ بهخلاف کره جنوبی بهشدت با ترویج فرهنگ غربی در کره شمالی مخالفت میکرد و از اینرو اجازه ورود مظاهر فرهنگ غرب به کشور را نمیداد. طبق روایتهای رضا سعیدمحمدی، فرهنگ برهنگی در جامعه کره شمالی وجود نداشت و زنان عموما در ملا عام با لباسهای بلند و پوشیده ظاهر میشدند. نکته جالب دیگر درباره اجتماع کره شمالی که در روایتهای سعیدمحمدی وجود دارد، این است که در مشاهداتش در خیابانهای کره شمالی هرگز اینعرف وجود نداشت که دختران و پسران هنگام پیادهروی یا حضور در اماکن عمومی، دست یکدیگر را بگیرند.
* اقبال فیلمهای ایرانی در کره شمالی
سعیدمحمدی میگوید در دوران ماموریتش در کره شمالی، فیلمهای ایرانی در اینکشور طرفداران زیادی داشتند و زمانی که هفته فیلم ایران در اینکشور برپا میشد، سینماها مملو از جمعیت میشدند. او درباره سلیقه سینمایی مردم کره شمالی نیز اینفراز را در خاطراتش دارد: «فیلمهای سینمایی عمدتا تاریخی و حماسی است و از نمایش فیلمهای مستهجن و غیراخلاقی در سینماها خبری نیست.» (صفحه ۳۷۵)
* چرایی رکود فعالیت دیپلماتیک سفارتخانهها
سفیر سابق ایران در کره شمالی در بخشی از خاطراتش، نگاه انتقادی به سیاستهای کاربردی و غیرکاربردی دارد و درباره رکود فعالیت سفارتخانههای ایران میگوید. باور سعیدمحمدی این است که «در حال حاضر، یکی از دلایل رکود فعالیت دیپلماتیک در اغلب سفارتخانههای ما در خارج کشور، همین دستورالعملهای ارسالی از مرکز و ترس سفرا از برخورد مرکز با آنان است. ایندستورالعملها بهظاهر در راستای تامین منافع ملی صادر میشود، اما در حقیقت برخلاف منافع ملی و مانع از تحرک دیپلماتهای ما در سراسر جهان است.» (صفحه ۳۸۰ به ۳۸۱)
* فساد اخلاقی وزارت خارجه در سالهای پیش از انقلاب
از دیگر نکات جالبی که رضا سعیدمحمدی به آنها اشاره میکند، وضعیت فساد در وزارت خارجه، پیش و پس از انقلاب است. به گفته او، مسجد وزارت امور خارجه در واقع همانسالن بزرگی است که در زمان رژیم طاغوت، سالن رقص و محل برگزاری شبنشینیهای اعضای ارشد اینوزارتخانه بود.
سعیدمحمدی میگوید «وزارت خارجه پیش از انقلاب به لحاظ اخلاقی یکی از آلودهترین دستگاههای دولتی بود. در همینرابطه، خانمهایی در اینوزارتخانه مشغول بهکار بودند که سابقه خوبی نداشتند و ادامه فعالیت آنها به صلاح محیط اداری ایندستگاه نبود، بهخصوص که شاهدان زیادی علیه آنها شهادت داده بودند. بنابراین تمام اینخانمها شناسایی و از وزارت خارجه اخراج شدند. برخی از آنها را که به احکام خود اعتراض داشتند و جرمشان سنگین نبود، بازنشسته کردیم.» (صفحه ۳۵۷)
ادامه دارد...
کد خبر 6091977 صادق وفایی